W systemie Windows interaktywny dostęp do wiersza poleceń umożliwia program o nazwie "Wiersz poleceń" (Command Prompt) lub jego skrót "cmd".
Aby uruchomić ten program, można w polu wyszukiwania menu Start wpisać "cmd"
lub nacisnąć klawisze Win + R
i w okienku "Uruchamianie" wpisać "cmd" w polu dialogowym "Otwórz".
Po uruchomieniu programu "Command Prompt", użytkownik otrzymuje okno wiersza poleceń, w którym można wprowadzać polecenia systemowe i otrzymywać odpowiedzi systemowe. Dzięki temu programowi można wykonywać różne operacje związane z plikami i folderami, siecią, procesami i usługami oraz innymi aspektami systemu operacyjnego Windows.
Powłoka systemowa (ang. Shell) to program, który stanowi interfejs pomiędzy użytkownikiem a systemem operacyjnym, umożliwiając interaktywną obsługę komputera poprzez wiersz poleceń lub interfejs graficzny.
Bazową powłoką systemową w Windows jest okienkowy interfejs graficzny GUI, którym nie będziemy się zajmować. Skupimy się na powłokach tekstowych.
Poza standardową powłoką systemową Command Prompt (Windows Command Processor), istnieją także inne powłoki systemowe, które oferują bardziej zaawansowane funkcjonalności lub emulują systemem Unix (Linux).
Najważniejsze z tych powłok systemowych to:
cd
- Pozwala na zmianę bieżącego katalogu.dir
- Wyświetla listę plików i folderów w bieżącym katalogu.cls
- Czyści ekran wiersza poleceń.cmd
- Uruchamia nową instancję wiersza poleceń.copy
- kopiuje plik z jednego miejsca na inne.del
- Usuwa jeden lub więcej plików.chkdsk
- Służy do skanowania dysku twardego w celu wykrycia i naprawy uszkodzeń.echo
- Wyświetla tekst w konsoli lub przekierowuje go do pliku lub włącza/wyłącza wyświetlanie poleceń.exit
- Zamyka wiersz poleceńmove
- Przenosi pliki i foldery z jednej lokalizacji do innej.mkdir
- tworzy nowy katalog (folder).mklink
- Tworzy symboliczne lub twarde dowiązania.more
- wyświetla duże pliki tekstowe w krokach, pozwalając użytkownikowi na przeglądanie ich w mniejszych partiach. Dzięki temu użytkownik może łatwiej przeczytać dłuższy wynik bez potrzeby przewijania całego pliku jednym razem.msconfig
- Otwiera narzędzie Konfiguracja systemu, pozwalając na zmianę ustawień startowych systemu i aplikacji.net
- Wyświetla lub zmienia ustawienia sieciowe.net localgroup
- Pozwala na zarządzanie grupami lokalnymi na komputerze.net share
- Zarządza udostępnianiem plików i folderów.net user
- Pozwala na zarządzanie kontami użytkowników, w tym na zmianę hasła, aktywację i dezaktywację kont oraz zmianę grupy, do której należy użytkownik.prompt
- Zmienia lub wyświetla tekst zachęty wiersza poleceń.rem
- Dodaje komentarz do skryptu wsadowego.ren
- Zmienia nazwę pliku lub folderu.shutdown
- Pozwala na wyłączenie, ponowne uruchomienie lub uśpienie systemu operacyjnego.shutdown /s
- Wyłącza system operacyjny.sort
- Sortuje dane wejściowe.tree
- Wyświetla strukturę katalogów i plików jako drzewo.type
- wyświetla zawartość pliku tekstowego na ekranie.ver
- Wyświetla numer wersji systemu operacyjnego.whoami
- Wyświetla nazwę bieżącego użytkownika i grupy, do których należy.xcopy
- Kopiuje pliki i foldery wraz z ich strukturą katalogów.arp
- Wyświetla i modyfikuje tablicę ARP (Address Resolution Protocol), która przypisuje adresy fizyczne do adresów IP.assoc
- wyświetla lub modyfikuje skojarzenia rozszerzeń plików.at
- Planuje wykonanie określonego polecenia w ustalonym czasie.attrib
- Wyświetla lub zmienia atrybuty plików, takie jak ukrywanie, tylko do odczytu i archiwizacja.break
- Przerywa wykonywanie skryptu wsadowego.cacls
- Wyświetla lub modyfikuje listę uprawnień dla plików.call
- Wywołuje inny skrypt wsadowy z bieżącego skryptu.chcp
- Wyświetla lub zmienia kodowanie stron.chdir
- Zmienia bieżący katalog (folder).chkntfs
- Wyświetla lub zmienia wskazania sprawdzania dysków pod kątem błędów przy uruchomieniu systemu.choice
- Oczekuje na wybór użytkownika z listy opcji.cipher
- Służy do szyfrowania i deszyfrowania plików i folderów.cleanmgr
- Otwiera narzędzie Czyszczenie dysku, które usuwa niepotrzebne pliki z dysku twardego.color
- Zmienia kolor tła i tekstu wiersza poleceń.comp
- Porównuje dwa lub więcej plików i wyświetla różnice między nimi.compact
- Kompresuje lub dekompresuje pliki, aby zaoszczędzić miejsce na dysku.convert
- Konwertuje system plików z FAT na NTFS.date
- Wyświetla lub ustawia datę systemową.diskpart
- Pozwala na zarządzanie partycjami dysku twardego, w tym na tworzenie, usuwanie i zmienianie rozmiaru partycji.diskperf
- Włącza lub wyłącza monitorowanie wydajności dysku twardego.diskuse
- Wyświetla informacje o użyciu miejsca na dysku.doskey
- Zapamiętuje i odtwarza komendy wpisywane w wierszu poleceń.driverquery
- Wyświetla informacje o sterownikach zainstalowanych na komputerze.endlocal
- Kończy lokalną zmianę zmiennych środowiskowych w skrypcie wsadowym.erase
- Usuwa jeden lub więcej plików.expand
- Rozpakowuje pliki skompresowane.fc
- Porównuje zawartość dwóch plików lub zbiorów plików i wyświetla różnice.find
- Wyszukuje tekst w plikach.findstr
- Wyszukuje określony tekst w plikach z użyciem wyrażeń regularnych.for
- Wykonuje określone polecenia dla każdego elementu w zestawie.format
- Formatuje dysk twardy, partycję lub inny nośnik danych.fsutil
- Służy do zarządzania funkcjami systemu plików, takimi jak rozmiar klastra i atrybuty plików.ftype
- Wyświetla lub modyfikuje skojarzenia typów plików.getmac
- Wyświetla adres MAC komputera.goto
- Przechodzi do etykiety w skrypcie wsadowym.gpresult
- Wyświetla wyniki zestawu zasad grupy.graftabl
- Ustawia lub wyświetla tabelę konwersji znaków.help
- wyświetli pełną listę poleceń.hostname
- Wyświetla nazwę hosta komputera.icacls
- Wyświetla lub modyfikuje listę uprawnień dla plików i folderów.ipconfig
- Wyświetla informacje o konfiguracji sieciowej, takie jak adres IP, maskę podsieci, adres MAC, bramkę domyślną itp.label
- Tworzy, zmienia lub usuwa etykietę woluminu.mode
- Konfiguruje urządzenia systemowe.netsh
- Pozwala na zarządzanie siecią, w tym na konfigurację adresów IP, portów, protokołów i innych ustawień sieciowych.netstat
- Wyświetla aktywne połączenia sieciowe i porty, na których działa oprogramowanie sieciowe.notepad
- Otwiera program Notatnik (w trybie graficznym GUI).nslookup
- Służy do przeprowadzania zapytań DNS, w tym do sprawdzania adresów IP serwerów DNS i przypisywania adresów IP do nazw hostów.openfiles
- Wyświetla lub zamyka otwarte pliki przez użytkowników na serwerze.path
- Wyświetla lub zmienia ścieżki wyszukiwania.pathping
- Wyświetla szczegółowe informacje o drodze pakietów między dwoma hostami. Kombinuje funkcjonalność poleceń ping i tracert, umożliwiając wykrycie źródła problemów z połączeniem.pause
- Wstrzymuje działanie skryptu wsadowego i czeka na naciśnięcie klawisza.ping
- Służy do testowania połączenia z siecią i sprawdzania, czy komputer jest w stanie nawiązać połączenie z innymi komputerami.popd
- Przechodzi do ostatniego zapisanego folderu za pomocą polecenia pushd.powercfg
- Służy do zarządzania ustawieniami oszczędzania energii, w tym do ustawiania trybu uśpienia i hibernacji.print
- Drukuje plik.pushd
- Zapisuje bieżący folder i przechodzi do nowego folderu.recover
- Próbuje odzyskać uszkodzone pliki z uszkodzonego dysku.regedit
- Otwiera edytor rejestru systemu Windows.robocopy
- Bardziej zaawansowane narzędzie do kopiowania plików, pozwalające na kopiowanie plików w tle, rejestrowanie wyników i wielowątkowość.route
- Wyświetla lub modyfikuje tabelę trasowania dla IPv4 i IPv6.runas
- Uruchamia program jako inny użytkownik.sc
- Służy do zarządzania usługami systemowymi.schtasks
- Służy do zarządzania harmonogramem zadań, wykonywanie poleceń i programów.set
- Ustawia, wyświetla lub usuwa zmienne środowiskowe.setlocal
- Rozpoczyna lokalny zasięg zmiennych.sfc
- Skanuje system w poszukiwaniu uszkodzonych lub brakujących plików systemowych i próbuje je naprawić.shift
- Przesuwa parametry wiersza poleceń.start
- Uruchamia program lub plik.subst
- Tworzy wirtualny dysk.systeminfo
- Wyświetla informacje o systemie operacyjnym, w tym o wersji systemu, nazwie komputera, konfiguracji sieci i oprogramowaniu zainstalowanym na komputerze.takeown
- Zmienia właściciela pliku lub folderu.taskkill
- Zamyka proces lub program na podstawie jego nazwy lub identyfikatora procesu.tasklist
- Wyświetla listę bieżących procesów wraz z informacjami o zużyciu zasobów.taskmgr
- Otwiera Menadżer zadań systemu Windows, pozwalając na zarządzanie uruchomionymi procesami i aplikacjami.telnet
- Łączy się z hostem za pomocą protokołu Telnet.time
- Wyświetla lub zmienia czas systemowy.timeout
- Wstrzymuje działanie skryptu wsadowego przez określony czas.title
- Ustawia tytuł okna wiersza poleceń.tracert
- Służy do śledzenia trasy, jaką pakiet danych musi przebyć, aby dotrzeć do docelowego komputera.verify
- Określa, czy ma być sprawdzana poprawność zapisu plików.vol
- Wyświetla etykietę woluminu i numer seryjny dysku twardego.where
- Służy do wyszukiwania plików w określonym katalogu.wmic
- Pozwala na uzyskanie informacji o systemie, w tym o programach, procesach, usługach, sterownikach, a także na wykonanie różnych działań, takich jak wyłączenie lub ponowne uruchomienie systemu.wmic cpu get name
- Wyświetla nazwę procesora zainstalowanego na komputerze.wmic process get name, processid
- Wyświetla listę uruchomionych procesów i identyfikatorów procesów.Materiał przygotował dla Was:
Andrzej EZNAWCA Mazur
Zapraszam na moje strony:
LekcjePHP.pl
Eznawca.pl